Onbeheersbare eetbuien en ongezonde compensatie

Boulimia Nervosa is aan de buitenkant moeilijker waarneembaar

Boulimia Nervosa (BN) verstoort de manier waarop patiënten hun gewicht of lichaamsvorm ervaren, de ziekte heeft een onevenredig grote invloed op hun zelfwaardering en leidt tot een aanhoudend gebrek aan inzicht in de ernst van het ziektegedrag. Zij proberen zich te houden aan een zeer strikt eetpatroon, maar daardoor ontstaat juist een eetdrang die uitmondt in onbeheersbare eetbuien. Na een eetbui voelen zij zich zwak, schuldig en dik of ze hebben het idee kilo’s te zijn aangekomen. Dit leidt tot extreem compensatiegedrag om de calorieën weer kwijt te raken, bijvoorbeeld door te braken, laxeren en/of excessief te bewegen.

Bij Boulimia Nervosa is het lichaamsgewicht geen goede indicator voor de ernst van de stoornis; meestal is het gewicht namelijk normaal – al kan er ook sprake zijn van overgewicht. Bovendien houden mensen hun eetbuien en compensatiegedrag voor anderen verborgen. Dat maakt deze ziekte lastiger vast te stellen. We spreken van een eetbui als iemand in korte tijd een grote hoeveelheid eet – opvallend meer dan anderen onder vergelijkbare omstandigheden zouden doen – en daarbij de controle over het eten verliest.

Lichamelijke gevolgen

Hoewel mensen met Boulimia Nervosa vaker een normaal gewicht hebben, heeft deze ziekte een zeer negatief effect op de lichamelijke gezondheid. Door de vele eetbuien wordt de maag uitgerekt, waardoor hij uiteindelijk kan scheuren of beschadigd kan raken. Door geforceerd te braken en laxeermiddelen te gebruiken, raken de elektrolytenbalans en de vochthuishouding van het lichaam ontregeld. Patiënten krijgen vaak last van uitdroging, oedeem, hevige buikpijn, obstipatie, een vertraagde hartslag, bloeddrukproblemen, hartritmestoornissen, epileptische aanvallen en lever- en nierfalen. Een kaliumtekort kan zelfs een hartstilstand veroorzaken. Het vele braken kan ook leiden tot zuuroprispingen, keelpijn, een hese stem, opgezette klieren en/of een opgezwollen gezicht. Ook zien we vaak een onregelmatige of uitblijvende menstruatie.

Psychische gevolgen

Patiënten met Boulimia Nervosa worden volledig in beslag genomen door de ziekte. Ze zijn in gedachten voortdurend op een dwangmatige manier bezig met eten en gewicht. Hun denken is zeer zwart-wit: het eten gaat goed of het eten gaat slecht – ze zijn geslaagd óf mislukt. Naarmate hun gewicht of eetgedrag (volgens de eigen, opgelegde eetregels) onwenselijk verandert, worden ze prikkelbaarder en somberder.

Door de voortdurende afwisseling van vasten, overmatig eten en braken/laxeren raken de hersenen in de war: ze weten niet meer aan welke hoeveelheden het lichaam voldoende heeft. Door deze constante, biologische ontregeling ontstaat een negatieve spiraal van nóg meer drang naar eten, nóg meer compenseren en nog minder controle over (eet)gedrag en eigen leven. Patiënten schamen zich voor hun (eet)gedrag en voelen zich minderwaardig en onzeker. Op emotioneel vlak krijgen zij last van concentratiestoornissen, angstgevoelens en depressie.

Sociale gevolgen

Door hun voortdurende focus op eten, uiterlijk en gewicht, komen patiënten met Boulimia Nervosa terecht in een sociaal isolement. Doordat ze hun eetbuien verbergen en er aan de buitenkant vaak niets aan ze te zien is, voelen ze zich erg alleen. Dit heeft invloed op relaties en vriendschappen. Omdat de drang naar eten zeer groot kan worden, kunnen patiënten eten gaan stelen, in aanraking komen met Justitie of in financiële problemen komen.